Chelatowanie włosów – co to i na czym polega?

Co to jest chelatowanie włosów? To nic innego, jak użycie szamponu (lub innego kosmetyku), którego zadaniem jest rozpuszczenie i zmycie wszelkich osadów ze skóry głowy oraz z włosów. 

W codziennej pielęgnacji włosów skupiamy się przede wszystkim na ich kondycji na długości. Dokładnie myjemy włosy, nakładamy na nie odżywkę lub maskę, często dodatkowo zabezpieczamy je na długości olejkami czy odżywkami w sprayu. To dobrze – bo dzięki temu włosy są nawilżone, odżywione i zmiękczone, a także zabezpieczone przed działaniem czynników zewnętrznych. 

Często jednak zapominamy o skórze głowy. Przy myciu włosów oczywiście oczyszczamy ją szamponem, jednak to może nie wystarczać, by była dogłębnie oczyszczona, a tym samym dotleniona. To tak, jak z myciem twarzy: nawet jeśli oczyszczasz ją codziennie, to i tak raz na jakiś czas musisz wykonać peeling, by oczyścić ją z zanieczyszczeń, z którymi żel czy pianka do mycia twarzy mogą sobie nie poradzić. Dokładnie tak samo jest ze skórą głowy. Oczyszczające działanie szamponu co jakiś czas warto wzmocnić dodatkowym zabiegiem – peelingiem skóry głowy lub właśnie chelatowaniem. 

Jeśli na skórze głowy nagromadzi się martwy naskórek, ale także resztki kosmetyków i inne zanieczyszczenia z otoczenia, jej kondycja może się pogorszyć. To z kolei może w większym lub mniejszym stopniu wpłynąć nie tylko na odczucie komfort, ale także na siłę i wygląd włosów. 

Dlatego co jakiś czas warto dokładnie i dodatkowo oczyścić głowę. Jednym ze sposobów jest chelatowanie. 

Chelatowanie włosów nie jest czynnością niezbędną i nie każdy polubi ten zabieg. Wszystko zależy od indywidualnych preferencji, a także metod pielęgnacji skóry głowy i włosów oraz ich kondycji. Chelatowanie zdecydowanie warto przeprowadzać wówczas, gdy masz wrażenie, że włosy są nadmiernie obciążone i przez to przyklapnięte.

W niektórych przypadkach wystarczające okaże się peelingowanie skóry głowy co jakiś czas (np. co kilkanaście dni) lub oczyszczanie jej naturalnymi metodami jak glinka. Nie każdy będzie miał również potrzebę dogłębnego, dodatkowego oczyszczania skóry głowy. To kwestia indywidualna i jeśli po chelatowaniu stwierdzisz, że nie poprawiło ono ani wyglądu włosów, ani nie podniosło komfortu skóry głowy (a wręcz przeciwnie!), to nie zmuszaj się do ponownego zabiegu. 

Kiedy warto chelatować włosy? Ta metoda sprawdzi się najlepiej u osób, które na co dzień używają wielu kosmetyków (pielęgnacyjnych bez spłukiwania lub stylizacyjnych), mają przetłuszczającą się skórę głowy, a także skłonność do łojotoku i tworzenia się stanów zapalnych z tego powodu. W takich przypadkach warto przeprowadzać zabieg 1-2 razy w miesiącu. Z kolei, jeśli zauważysz, że Twoje włosy są sztywne, suche i mocno się puszą, może to być efektem mycia ich w zbyt twardej wodzie. Wówczas chelatowanie warto przeprowadzać co tydzień lub dwa.

Dla tych, którzy farbują włosy naturalną metodą, jaką jest hennowanie, chelatowanie włosów przed nałożeniem mieszanki koloryzującej jest w wielu przypadkach nieodłączną czynnością. Ponieważ henna to ziołowa mieszanka, która nie zawiera agresywnych składników penetrujących, włosy powinny być jak najdokładniej oczyszczone przed nałożeniem jej, by barwnik mógł wniknąć w nie bez przeszkód. Więcej na temat chelatowania włosów przed hennowaniem – w dalszej części poradnika.

Jakie efekty daje chelatowanie włosów? Po chelatowaniu włosy i skóra głowy są dokładnie oczyszczone z resztek kosmetyków, nadmiaru sebum, a także osadów z twardej wody. Skóra głowy jest odświeżona, włosy są przyjemnie odbite od nasady, a także zmiękczone i lżejsze na długości.

U każdego odczucia i efekty mogą być nieco inne, w zależności od rodzaju i kondycji skóry głowy i włosów, a także sposobu przeprowadzenia tej czynności i użytych kosmetyków. 

Tyle w teorii – bo w praktyce bywa z tym różnie. Posiadaczki cienkich i delikatnych, a także suchych i zniszczonych włosów często wskazują na to, że po chelatowaniu włosy są „gołe” i przez to jeszcze bardziej suche, z tendencją do plątania się i zbijania w kołtuny. Mogą być trudne do rozczesania, a to nie sprzyja poprawie ich kondycji, więc finalnie efekt może być odwrotny do zamierzonego. 

Jeśli masz cienkie, słabe lub suche włosy, to po chelatowaniu koniecznie zastosuj ochronną odżywkę lub maskę do włosów. Wówczas efekt będzie zadowalający – możliwe, że nawet bardziej niż zwykle, bo dogłębnie oczyszczone włosy i skóra głowy lepiej przyjmą składniki odżywcze z kosmetyków pielęgnacyjnych.

Chelatowanie włosów może jednak być nie tyle szkodliwe, ile chwilowo pogorszyć stan włosów i skóry głowy. Dotyczy to przede wszystkim dwóch sytuacji: kiedy wykonujesz je zbyt często lub jeśli Twoje włosy są bardzo osłabione. 

W tym pierwszym przypadku ryzykujesz przesuszeniem skóry głowy poprzez zmycie jej naturalnego płaszcza ochronnego. Jeśli zaś Twoje włosy są cienkie i delikatne, a także przesuszone, to jeżeli nie zadbasz o ich solidne nawilżenie i odżywienie po zabiegu, również możesz odczuć negatywne skutki chelatowania – pasma będą pozbawione ochronnej powłoki z kosmetyków i mogą się plątać i być trudne do rozczesania.

Uważaj również wówczas, gdy masz przetłuszczającą się skórę głowy i nie do końca wiesz, jaka jest tego przyczyna. Nierzadko bowiem zdarza się, że chcąc poprawić stan skóry głowy, nieświadomie go pogarszamy, właśnie poprzez nadmierne oczyszczanie. Zmywamy wówczas naturalny płaszcz hydrolipidowy, co w konsekwencji może nasilić objawy przetłuszczania się, bo skóra będzie usiłowała go odbudować.  

Chelatowanie włosów jest bardzo prostym zabiegiem. Wystarczy, że do umycia włosów użyjesz specjalnego szamponu chelatującego, zamiast tego, którego używasz na co dzień. Jednak sięganie po szampon chelatujący nie jest koniecznością, bo chelatującą mieszankę możesz przygotować na bazie maski do włosów i kwasku cytrynowego lub octu jabłkowego.

Naturalnie chelatowanie możesz śmiało wykonać w domowych warunkach – to kwestia sięgnięcia po szampon inny niż ten używany na co dzień. Jeśli ten zabieg będziesz wykonywać po raz pierwszy i siłą rzeczy nie możesz przewidzieć, jaka będzie reakcja skóry głowy i włosów na tak solidne oczyszczenie, podejdź do niego z pewną ostrożnością. Dokładnie zwilż włosy, a szampon najlepiej spień w kubeczku (to tzw. mycie metodą kubeczkową, czyli rozmieszanie szamponu z wodą i nałożenie go na włosy w tej postaci). Mycie włosów spienionym szamponem nie wymaga szorowania ich, by uzyskać pianę – a tym samym jest łagodniejsze i zmniejsza ryzyko plątania włosów podczas mycia. To może być tym bardziej istotne, im delikatniejsze masz włosy. 

Jednokrotne użycie szamponu powinno być w zupełności wystarczające – w tym przypadku raczej nie ma potrzeby dwukrotnego mycia, bo oczyszczanie jest silne. Po wmasowaniu szamponu w skórę głowy i włosy pozostaw go na jakiś czas, np. na dwie minuty, a następnie delikatnie spłucz włosy letnią wodą, by domknąć łuski włosów. 

Po chelatowaniu nie pozostawiaj „gołych” włosów, bo uszkodzenia mechaniczne będą niemal gwarantowane. Po spłukaniu szamponu na długość włosów (ze szczególnym uwzględnieniem końcówek) zaaplikuj odżywczą maskę lub odżywkę.

Chelatowanie można wykonać na dwa proste sposoby – pierwszy to właśnie wybór szamponu o takich właściwościach. Sprawdź propozycje eksperta: 

• Anwen – Wake It Up kawowy szampon enzymatyczny 
• Farmona Jantar – szampon chelatujący
• Yope – Balance my Hair do włosów tłustych 
• Farmona – Herbal Care szampon do włosów skrzyp polny

Drugim sposobem jest przygotowanie mieszanki zakwaszającej włosy. Do tego wystarczy maska do włosów i odrobina kwasku cytrynowego lub witamina C, które wymieszasz z maską i nałożysz na włosy na 10-15 minut. Alternatywnym sposobem jest płukanka octowa: dwie łyżki octu jabłkowego wymieszaj w mniej-więcej litrze wody, a następnie wypłucz włosy w takiej mieszance. 

Chelatowanie włosów, czyli oczyszczenie włosów nie tylko z zanieczyszczeń z otoczenia, ale także z resztek kosmetyków pielęgnacyjnych, czy stylizacyjnych jest koniecznością przed nałożeniem henny, by mogła bez przeszkód w ich postaci połączyć się z włosami. W przeciwnym wypadku efekt koloryzacji może być nietrwały lub mieszanka może złapać nierówno. 

Farbowanie henną różni się od innych metod koloryzacji, począwszy od samej mieszanki koloryzującej, przez jej wpływ na włosy i skórę głowy oraz sposób przygotowania włosów do zabiegu, aż po pielęgnację po koloryzacji. 

Henna to sproszkowana roślina – lawsonia bezbronna. Rozmieszana z wodą (w odpowiedniej temperaturze) tworzy koloryzującą papkę. W podstawowej wersji henna barwi włosy na rudy kolor (niektóre odmiany henny nadają im również nieco czerwony odcień). Różnymi dodatkami możesz wpływać na efekt koloryzacji. 

Henna jest jednak roślinnym barwnikiem i w odróżnieniu od chemicznych farb, aby wniknąć we włosy i połączyć się z nimi, potrzebuje nie tylko o wiele więcej czasu (dla porównania: farbę trzyma się na włosach przez kilkanaście do maksymalnie kilkudziesięciu minut, a hennę nawet kilka-kilkanaście godzin), ale także odpowiedniego przygotowania włosów, tj. dokładnego oczyszczenia ich.

Wiola Heller

Technik usług kosmetycznych

Porada experta:

Niektóre osoby przed farbowaniem henną rozjaśniają włosy – na całej długości lub tylko odrosty.

Henna nie ma bowiem właściwości rozjaśniających pasma jak farba, dlatego niekiedy bywa to konieczne. Unikaj jednak rozjaśniania i chelatowania włosów w jednym dniu! Pomiędzy tymi zabiegami powinnaś zachować co najmniej kilka dni przerwy, w tym czasie regenerując włosy. W przeciwnym wypadku możesz je przesuszyć tak bardzo, że ulegną zniszczeniu. Nie chelatuj włosów również tuż przed farbowaniem chemicznym albo krótko po nim, bo także możesz zniszczyć pasma. Między chelatowaniem a inwazyjnymi zabiegami fryzjerskimi również zachowaj rozsądny odstęp – minimum tydzień, a optymalnie nawet 10-14 dni, by zdążyć odżywić włosy i wzmocnić je przed ingerencją chemiczną.

Jeśli woda, którą myjesz włosy, jest twarda, a także używasz wielu kosmetyków pielęgnacyjnych bez spłukiwania lub do stylizacji, chelatowanie możesz wykonywać częściej, tj. nawet co 10-14 dni. Dzięki temu unikniesz oblepienia włosów osadem z wody i nadbudowania się kosmetyków na nich. W pozostałych przypadkach takie oczyszczanie wystarczy zrobić raz w miesiącu. Pamiętaj również o tym, że po chelatowaniu włosy są „gołe”, więc łatwo o uszkodzenia mechaniczne. Po umyciu ich w ten sposób nałóż więc odżywkę lub maskę i unikaj farbowania chemicznego (jeśli musisz odświeżyć kolor, tuż po chelatowaniu użyj lepiej szamponu odświeżającego kolor zamiast farby) lub rozjaśniania ich bez wcześniejszego odżywienia, bo możesz zniszczyć włosy!