AZS u niemowlaka – jak pielęgnować suchą skórę u noworodka?

Atopowe zapalenie skóry jest dolegliwością o podłożu genetycznym. Geny bowiem wywołują nieprawidłową reakcję układu odpornościowego na różne alergeny, które za mocno prowokują organizm do obrony. Zamiast normalnie akceptować antygen, ciało reaguje atopią i innymi reakcjami alergicznymi, jak np. zapaleniem spojówek, astmą czy katarem siennym. 

Rokrocznie rośnie liczba ludzi z alergiami, a co za tym idzie także z AZS. Na początku XX wieku objawy tej dolegliwości stwierdzono u 1% ludzkości, natomiast dzisiaj pacjenci dermatologiczni stanowią aż 1/3 populacji. Atopowe zapalenie skóry objawia się nawet we wczesnym, niemowlęcym wieku. 

Jak leczyć atopowe zapalenie skóry u niemowlaka? Na początku warto zacząć od dokształcenia się, poznania przyczyn schorzenia oraz objawów. W większości przypadków winne bywają wspominane już alergeny, ale też układ nerwowy, hormony czy stres. Dodatkowo, jeśli rodzice dziecka cierpią na alergię, to prawdopodobieństwo wystąpienia AZS u dziecka wynosi 70%.

AZS u niemowlaka może mieć różne przyczyny. Wśród najczęstszych wymienia się:

• podłoże alergiczne i czynniki środowiskowe – wiele czynników środowiskowych może być odbieranych przez organizm dziecka jako alergen. Wśród najczęstszych alergenów wymienia się pyłki roślin, kurz i sierść zwierząt domowych, a także grzyby. Trzeba uważać również na dym z papierosów, a także na Nadwrażliwość na czynniki środowiskowe tego typu może być dziedziczna lub nabyta;
• składniki diety – podobnie jak w przypadku alergenów zewnętrznych, tak i niektóre pokarmy mogą powodować reakcje alergiczne, które mogą również zaostrzać, a nawet powodować objawy AZS. Do najczęstszych alergenów spożywczych należą białka jaja kurzego i mleka krowiego, a także pszenica, soja i orzechy;
• podłoże genetyczne – skoro o dziedziczeniu mowa: AZS może być również pokłosiem loterii genetycznej. Jeżeli w rodzinie malucha ktoś cierpiał na AZS, to prawdopodobieństwo tego, że noworodek będzie się z nim zmagać, jest większe;
• sucha i wrażliwa skóra – objawy charakterystyczne dla AZS mogą pojawiać się również na suchej i delikatnej skórze. Przez to, że ma ona osłabiony naturalny płaszcz ochronny (bariera hydrolipidowa), ma również mniejszą odporność na działanie czynników zewnętrznych.

Wśród możliwych przyczyn AZS u niemowląt wskazuje się również na czynniki stresogenne. Silny i przewlekły stres prowadzi do wzrostu stężenia kortyzolu (zwanego hormonem stresu), który wpływa niekorzystnie między innymi na kondycję skóry, osłabiając jej naturalne zdolności ochrony przed różnymi czynnikami zewnętrznymi.

Zmiany skórne u niemowląt na twarzy to jeden z najbardziej rozpoznawalnych objawów tej choroby. Zajęte są policzki, czoło, a nawet głowa z włosami. Do 2 roku życia zmiany mają charakter nieregularnych ognisk rumieniowo-wysiękowych. W najcięższych przypadkach schorzenie rozprzestrzenia się na całe ciało i wywołuje tzw. erytrodermię. Rodzice w takiej sytuacji – zamiast zastanawiać się, czym smarować suchą skórę noworodka – powinni niezwłocznie udać się do lekarza. Tylko dermatolog jest w stanie postawić właściwą diagnozę, zalecając leczniczą terapię.

Sucha skóra na twarzy niemowlaka może być pierwszym sygnałem alarmującym o tym, że mogą pojawić się objawy AZS. Jeśli zauważysz takie objawy, jak:

• sucha, zaczerwieniona, ściągnięta i łuszcząca się skóra
• swędzenie lub pieczenie skóry
• pęcherzyki i czerwone plamy na skórze,

nie masz na co czekać – udaj się z dzieckiem do lekarza. To dość charakterystyczne objawy AZS, które z całą pewnością sprawiają dziecku dyskomfort.

Objawy AZS można skutecznie łagodzić, jednak pamiętaj o tym, że nadwrażliwość skóry i nietypowa reakcja organizmu na czynniki, które uznaje za zagrożenia (a wcale przecież nim nie są) raczej pozostaną z dzieckiem już na zawsze. Warto jednak wiedzieć o tym, że na stopień zaostrzenia objawów mamy realny wpływ. Podstawą jest wnikliwa obserwacja skóry maluszka, aby zaobserwować, jakie czynniki  im sprzyjają, a następnie wyeliminować je. 

Podstawą jest odpowiednia dieta: przede wszystkim unikanie tych składników, które nie służą dziecku, a także są znane z tego, że mogą sprzyjać zaostrzaniu objawów AZS. Druga ważna sprawa to odpowiednia pielęgnacja skóry maluszka. Kosmetyki dla dzieci powinny zapewniać jej nawilżenie, odżywienie i ochronę przed czynnikami zewnętrznymi. Powinny bazować na łagodnych składach. Najlepiej, aby były to dermokosmetyki lub kosmetyki z linii przeznaczonych do pielęgnacji dziecięcej skóry z AZS.

Podstawą do tego, by zapewnić maluszkowi komfort na co dzień, jest odpowiednie rozpoznanie problemu. Najlepiej od razu po zaobserwowaniu objawów charakterystycznych dla AZS udać się z pociechą do lekarza: wskaże odpowiednią drogę postępowania. 

Istotne jest również wspieranie skóry z zewnątrz, poprzez codzienną, odpowiednio skomponowaną rutynę pielęgnacyjną. Do mycia skóry i włosów maleństwa używaj łagodnych, nawilżających i kojących produktów. Po każdym myciu ciałka koniecznie zadbaj o to nawilżenie i natłuszczenie skóry, ze szczególnym uwzględnieniem tym obszarów, na których objawy są najbardziej nasilone. 

Unikaj gorącej wody do mycia dziecka, zrezygnuj również z syntetycznej odzieży, która może sprzyjać powstawaniu odparzeń i podrażnień skóry. To może dodatkowo nasilić objawy AZS. Lepiej wybieraj przewiewne ubranka, najlepiej z przyjemnych dla ciała, naturalnych i oddychających tkanin. Warto też zadbać o dietę swoją, a tym samym dziecka, by wystrzegać się produktów mogących nasilać objawy.

Właściwa pielęgnacja skóry noworodka to podstawa i najważniejszy element zapewnienia dziecku komfortu. Wybieraj kosmetyki łagodne, przeznaczone dla dzieci. Unikaj tych, które zawierają mocne detergenty (SLS lub SLES), syntetyczne kompozycje zapachowe, sztuczne barwniki czy konserwanty. 

Wioletta Heller

Technik usług kosmetycznych

Porada experta:

Najbezpieczniejszym wyborem będą kosmetyki dziecięce przeznaczone do pielęgnacji skóry z AZS.

Mają odpowiednio skomponowane składy, dzięki czemu takie produkty z jednej strony nie narażają skóry na podrażnienia wskutek działania drażniących substancji, zaś z drugiej strony zapewniają jej wszystko, co potrzebuje: czyli nawilżenie, ukojenie i ochronę. Dobrym rozwiązaniem jest również wybór dermokosmetyków, przeznaczonych do pielęgnacji skóry z AZS.

Jakie kosmetyki na AZS stosować? Jednocześnie łagodne i skuteczne. Delikatne składy, pozbawione mocnych detergentów (uszkadzają naturalną barierę ochronną skóry, a ta przecież jest u dzieci bardzo delikatna), kompozycji zapachowych, barwników i konserwantów to podstawa! Pożądane składniki to te o działaniu nawilżającym i kojącym, jak pantenol, dekspantenol, alantoina i emolienty.

Jak leczyć atopowe zapalenie skóry u dzieci? Sięgaj przede wszystkim po te kosmetyki, które otulą skórę delikatnym płaszczykiem ochronnym, a przy tym będą sprzyjać jej regeneracji. Tworzenie warstwy okluzyjnej na delikatnej skórze dziecka, zwłaszcza w przypadku AZS jest podwójnie istotne: ogranicza nadmierną utratę wilgoci z naskórka, a także tworzy na skórze film ochronny przed czynnikami zewnętrznymi.

W codziennej pielęgnacji skóry maluszka z AZS powinny znaleźć się kosmetyki, które oprócz działania pielęgnacyjnego i ochronnego wykazują również działanie przeciwświądowe. Dzięki temu potrzeba drapania skóry jest wyciszona, a to przekłada się na mniejszą frustrację dziecka i sprzyja gojeniu się podrażnień. 

Zestaw kosmetyków do codziennej pielęgnacji maluszka z problemem AZS powinien obejmować szampon, kosmetyk myjący do ciała, a także kosmetyki pielęgnacyjne. 

Wszystkie powinny charakteryzować się tym samym: łagodnym składem i formułą oraz działaniem nawilżającym, kojącym i ochronnym. Do mycia włosów maluszka z AZS polecamy między innymi łagodny szampon micelarny Mixa Baby. Delikatna hipoalergiczna formuła, która nie szczypie w oczy, łagodnie, a przy tym skutecznie oczyszcza włoski i skórę głowy, pozostawiając je nawilżone i zmiękczone. 

Do kąpieli i mycia ciała warto wybrać np. wielofunkcyjny żel do kąpieli, mycia ciała i włosów Oillan Baby. Łagodne i skutecznie zmywa zanieczyszczenia, pozostawiając skórę świeżą, zmiękczoną, nawilżoną i otuloną ochronnym filmem. Wszystko dzięki zawartości bisabololu, gliceryny, betainy, kwasu mlekowego oraz witaminy E. 

Po kąpieli i myciu skóry warto sięgnąć po produkt, który domknie nawilżenie i stworzy warstwę okluzyjną na skórze. W tym przypadku zawsze niezastąpionym wyborem będzie oliwka. Wybierz np. znaną i lubianą od lat oliwkę dla dzieci Bambino.

Atopowe zapalenie skóry na twarzy u niemowlaka, ale także na pozostałych częściach ciała, to ogromny dyskomfort na co dzień. Możesz jednak zapewnić swojemu dziecku większy komfort i ukojenie, dobierając właściwą rutynę pielęgnacyjną. Zawsze jednak warto zacząć od konsultacji z lekarzem: unikniesz dzięki temu metody prób i błędów w dopasowaniu odpowiednich produktów dla Twojego dziecka.