Skóra niemowląt jest wyjątkowo delikatna, a przez to i podatna na podrażnienia. Wszystko przez to, że zarówno jej budowa, jak i funkcje nie są jeszcze w pełni rozwinięte. Na wystąpienie rumieni, wysypki, a nawet oparzeń szczególnie narażona jest pupa dziecka. Wszystkiemu winne są długie godziny spędzone w pieluszce, niedostateczna higiena, a także nieodpowiednie środki kosmetyczne i piorące. Jak właściwie dbać o pupę niemowlaka? Wystarczy przestrzegać kilku prostych, ale ważnych zasad pielęgnacyjnych.
Spis treści
Pupa niemowlaka – dlaczego należy o nią dbać?
Skóra dziecka bardzo różni się od skóry dorosłego człowieka. Warstwa rogowa, czyli wierzchnia i złuszczająca się część naskórka jest cieńsza, a przez to nie stanowi skutecznej bariery dla drobnoustrojów, toksyn, leków i czynników drażniących.
Gruczoły łojowe nie wydzielają sebum w ilości, która pozwoliłaby stworzyć na powierzchni skóry warstwę ochronną. Jakby tego było mało, pH skóry malucha ma odczyn bliski neutralnemu (6,2–7,5), który sprzyja rozwojowi grzybów i bakterii. Dla porównania – u osoby dorosłej pH skóry wynosi 4,7–5,6.
Ponieważ więc budowa i funkcje skóry nie są jeszcze w pełni rozwinięte, przez to niezbędna jest szczególna jej pielęgnacja, aby zapobiec przesuszeniu i podrażnieniom. Najbardziej wymagająca jest skóra okolic pieluszkowych. Wilgoć, brak swobodnego przepływu powietrza, a także mocz i kał doprowadzają do powstania podrażnień skóry pupy.
Jak dbać o pupę noworodka?
Dziecko w pierwszych miesiącach życia powinno mieć zmienianą pieluchę co 2–4 godziny (oraz po każdym wypróżnieniu). Pozostawienie malca dłużej z mokrą pieluszką, to prosta droga do odparzeń.
Mając na uwadze częstotliwość tych zabiegów, warto przygotować wygodny kącik z przewijakiem i wszystkimi niezbędnymi akcesoriami: pieluszkami, pojemnikiem, na wodę, hipoalergicznym mydłem, płatkami kosmetycznymi i ręcznikiem.
Warto też od czasu do czasu zostawić malucha z gołą pupą, aby skóra miała zapewnioną wentylację. To najprostsza i wyjątkowo skuteczna metoda zapobiegająca odparzeniom.
JKatarzyna Grzyś-Kurka
Copywriter
Porada experta:
Po każdej zmianie pieluchy przemyj skórę dziecka wyłącznie ciepłą wodą.
Chusteczki nawilżane stosuj tylko podczas wyjść z domu. Nie zapomnij dokładnie osuszyć pupy malucha. Pozostawienie wilgoci na skórze zwiększa ryzyko powstania podrażnień.
Prawidłowe mycie
Dla utrzymania dobrej kondycji skóry pupy noworodka i niemowlaka nie wystarczy wyłącznie kąpiel. Biorąc pod uwagę, że mycie całego dziecka może odbywać się raz na kilka dni – byłoby to wielce niehigieniczne dla okolic pieluszkowych. One bowiem wymagają mycia przy każdej zmianie pieluszki.
Nie chodzi o tak częste przemywania z użyciem żeli czy płynów. Wystarczy ciepła woda i płatki kosmetyczne. Nasącz je wodą i delikatnie przemywaj skórę, aż ta będzie czysta. Na koniec osusz ją ręcznikiem. Zwróć uwagę na fałdki, gdyż to w nich gromadzi się woda.
Jeśli skóra malucha jest zdrowa – nie ma na niej stanów zapalnych ani wysypki – nie musisz stosować żadnych specjalistycznych preparatów. Warto natomiast kupić dobrej jakości produkty do kąpieli. Źle dobrany kosmetyk może podrażniać skórę, a nawet wywołać reakcję alergiczną.
Niestety nie istnieje jeden kosmetyk, który jednakowo sprawdzi się u wszystkich dzieci. Kieruj się zasadą: im krótszy skład, tym lepiej. To zredukuje ryzyko niepożądanych reakcji. Szczególnie ważne, aby płyn czy żel do kąpieli nie zawierał takich składników jak: parabeny, SLES i SLS, PEG, PPG. Nie są wskazane również silikony, wazelina, oleje mineralne (np. parafina) oraz substancje zapachowe i syntetyczne barwniki.
Szczególnie warte uwagi, ze względu na bezpieczny skład, są:
Właściwe używanie pieluch
Jak już wspominaliśmy, zmieniaj dziecku pieluszkę co 2–4 godziny i po każdym wypróżnieniu. Nie znaczy to, że musisz wybudzać dziecko ze snu, tylko po to, aby je przewinąć. Poczekaj, aż maluch wstanie. Zaburzanie odpoczynku nie jest dobrym pomysłem.
Wybór odpowiednich pieluch też jest bardzo ważny. Tutaj jednak poszukiwanie tych odpowiednich wygląda podobnie, jak w przypadku zakupu kosmetyków – każda skóra ma inne wymagania i może reagować odmiennie. Możesz stosować pieluchy jednorazowe, wielorazowe; o różnej chłonności, zaklejane na rzepy lub pieluchomajtki – wybór jest szeroki i musisz przetestować z dzieckiem, co w jego przypadku sprawdzi się najlepiej.
Regularnie sprawdzaj, czy skóra nie jest zaczerwieniona. Jeśli pojawiły się stany zapalne – zastosuj preparat z alantoiną lub pantenolem, które łagodzą podrażnienia albo tlenkiem cynku, który przyspiesza gojenie.
Jeśli jednak skóra jest zdrowa, nie musisz stosować żadnych dodatkowych preparatów – wystarczy, że dokładnie ją osuszysz i założysz świeżą pieluchę.
Wietrzenie pupy noworodka
Dziecko ma założoną pieluszkę niemal przez 24 godziny na dobę. Wilgoć, ograniczony dostęp do powietrza i ciągły kontakt z moczem i kupką nie są korzystne dla kondycji skóry.
Jedna z najważniejszych rad dotyczących tego, jak dbać o pupę noworodka brzmi: wietrz pupę dziecka! W ten sposób maluch może uniknąć odparzeń.
Po kąpieli czy zmianie pieluchy, jeśli tylko masz czas, pozwól maluchowi spędzić kilka chwil z gołą pupą. Rozściel na kocu na podłodze lub łóżku podkład higieniczny i na nim połóż malucha. Możesz poczytać mu w tym czasie książkę, pośpiewać piosenkę albo wypić, być może wciąż jeszcze ciepłą, kawę.
Pielęgnacja pupy noworodka – jakie kosmetyki stosować?
Jednym z częstych powodów podrażnień delikatnej skóry dziecka jest niewłaściwa higiena. Niewłaściwa nie znaczy, że ograniczona do jednej czy dwóch kąpieli tygodniowo. W tym akurat nie ma nic złego. Jeśli jednak po zdjęciu pieluchy nie przemyjesz pupy dziecka… zapewnisz bakteriom i grzybom doskonałe warunki do namnażania.
Staraj się umyć pupę dziecka podczas każdego przewijania, kiedy jesteś w domu. Jeśli nie masz w danym momencie takiej możliwości – wybawieniem będą chusteczki nawilżane z bezpiecznym składem np. Luba Tuli z pantenolem albo Kindii Pure Water.
W przypadku wystąpienia podrażnień zabezpiecz skórę przed dalszym rozwojem stanów zapalnych i szkodliwym działaniem drobnoustrojów. W codziennej pielęgnacji pupy z problemami sprawdza się Sudocrem. Zawiera tlenek cynku, który tworzy barierę dla czynników drażniących i utrzymuje suche środowisko. Dzięki temu tkanka szybciej się regeneruje. Innym wartym uwagi produktem jest Bepanthen z pantenolem, który koi podrażnienia. Dzięki temu odbudowa tkanki przebiega sprawniej.
Pupa niemowlaka – co warto wiedzieć o jej pielęgnacji?
Skóra niemowlęcej pupy niemal przez całą dobę schowana jest pod warstwą pieluszki. To sprzyja powstawaniu podrażnień. Można jednak temu zapobiegać poprzez odpowiedzialną pielęgnacją. Zmieniaj regularnie pieluszki i za każdym razem przemywaj skórę wodą, a jeśli to niemożliwe – przetrzyj ją chusteczkami nawilżanymi. Nie zapomnij też o wietrzeniu skóry malucha. Chwile bez pieluszki są korzystne dla delikatnej skóry.
Gdy mimo to odparzenia się pojawią – sięgnij po specjalistyczne maści i kremy z pantenolem, alantoiną albo tlenkiem cynku.
1. A. Wilmont, A. Doboszyńska, Pieluszkowe zapalenie skóry u dzieci, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2012, nr 8 (3), s. 272–274. 2. A. Rusin-Tupikowska, M. Zaiewska, Pieluszkowe zapalenie skóry - miejsce drozdzaków wsród czynników etiopatogenetycznych, „Mikoiogia Lekarska” 2010, nr 17 (1), s. 53–56. 3. P. Brzeziński, Dermatologia okresu noworodkowego – choroby skóry niewymagające leczenia, „Przegląd Lekarski” 2009, nr 66/9, s. 535–537.
