Witamina K – na co wpływa w organizmie i gdzie występuje?

Witamina K – czym jest?

Witamina K jest związkiem rozpuszczalnym w tłuszczach (obok witamin A, D i E). Stanowi mieszankę kilku substancji o podobnych właściwościach. Na witaminę K składają się: filochinon (witamina K1) i menachinon (witamina K2). Istnieje również witamina K3 (menadion), która w odróżnieniu od tych dwóch form jest rozpuszczalna w wodzie.¹

Można uzyskać również czwartą postać witaminy K – dioctan menadionu (witamina K4), która powstaje w wyniku redukcji menadionu.

Witamina K – na co wpływa? Działanie i właściwości

Ludzki organizm potrzebuje witaminy K do prawidłowego funkcjonowania. Jest ona istotna dla kilku bardzo ważnych procesów: przede wszystkim krzepnięcia krwi, a także rozwoju tkanki kostnej. Zaspokojenie zapotrzebowania organizmu na tę witaminę jest równie ważne na każdym etapie życia. Jakie jeszcze działanie wykazuje witamina K? Ma właściwości antybakteryjne, antygrzybicze, a także przeciwzapalne i przeciwbólowe.

Witamina K na krzepliwość krwi

Witamina K jest niezbędna dla prawidłowego krzepnięcia krwi. Jej niedobory powodują problem z krzepnięciem – a tym samym mogą skutkować krwotokami. Witamina K jest również niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego, działając nie tylko przeciwkrwotocznie, ale także wzmacniająco na ściany naczyń krwionośnych.

Witamina K na stawy i kości

Za co jeszcze odpowiada witamina K? Jest niezbędna dla utrzymania gospodarki wapniowej w równowadze. Przyczynia się więc do prawidłowego formowania tkanki kostnej poprzez wychwytywanie wapnia przez układ szkieletowy.

Witamina K na mózg

Ta witamina wpływa również na mózg, wykazując działanie antyoksydacyjne. Tym samym chroni mózg przed stresem oksydacyjnym.

Witamina K na skórę

Witamina K jest bardzo doceniania w zastosowaniu zewnętrznym – przede wszystkim w pielęgnacji problematycznej skóry. Dzięki temu, że wzmacnia i uszczelnia naczynia krwionośne, jest przydatna w pielęgnacji cery naczynkowej i z tendencją do zaczerwienień. Nie tylko zmniejsza widoczność popękanych naczynek (tzw. pajączków), ale także zapobiega tworzeniu się nowych. 

Czym jeszcze wyróżnia się witamina K? Wpływa korzystnie na koloryt cery: wyrównuje go i nadaje skórze zdrowego wyglądu. Ponadto wykazuje działanie rozjaśniające przebarwienia. W kosmetykach jest też lubiana ze względu na swoje właściwości rozjaśniające cienie pod oczami. 

Z kolei za sprawą tego, że witamina K ma działanie antybakteryjne, antygrzybicze i przeciwzapalne – wspiera procesy regeneracyjne skóry, między innymi przyspieszając jej gojenie się. Jest doceniana również jako jedna z substancji mających właściwości zmniejszające widoczność rozstępów i blizn.

Witamina K – gdzie występuje w pożywieniu?

Sporą zawartość witaminy K mają zielone warzywa, zawierające dużo chlorofilu. Wśród nich znajdują się jarmuż, szpinak, brokuł, różne rodzaje sałat, a także kapusta włoska i szparagi. Oprócz tego źródłem witaminy K są również cukinia, awokado i ogórki.

Witaminę K znajdziesz również w owocach, takich jak brzoskwinie i truskawki. Zawierają ją też daktyle i orzechy. W mniejszych ilościach jest obecna także w jajkach i mleku.

Ile wynosi dzienne zapotrzebowanie na witaminę K?

To, ile witaminy K należy przyjmować każdego dnia, zależy przede wszystkim od płci, wieku i stanu zdrowia. W przypadku zdrowych osób niedobory witaminy K są dość rzadkim problemem – zwłaszcza że znajduje się ona w wielu popularnych produktach spożywczych. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę K wynosi 55 μg dla dorosłych kobiet i 65 μg u dorosłych mężczyzn.

Niedobór witaminy K – objawy i skutki

Niedobór witaminy K objawia się przede wszystkim zaburzeniem krzepliwości krwi. Pierwszymi symptomami, które o tym świadczą, mogą być: większa niż zwykle podatność na zranienia skóry, a także dłuższy czas gojenia się skaleczeń i ran. Jak jeszcze objawia się niedobór tej witaminy? To między innymi:

• zaburzenia pracy jelit,
• nieprawidłowa praca wątroby, 
• zwiększona tendencja do biegunek, 
• miesiączki bardziej obfite niż dotąd,
• zwiększona podatność na tworzenie się siniaków,
• niewyjaśnione krwawienia, między innymi z nosa.



Jeśli zaobserwujesz u siebie podobne objawy, warto wykonać badanie na zawartość witaminy K – potwierdzi ewentualne przypuszczenia co do jej niedoborów. Jeśli jednak wynik będzie prawidłowy, oznacza to konieczność znalezienia innej przyczyny pojawiających się objawów.

Suplementacja witaminy K – kiedy ją stosować?

Ogólnodostępne i popularne produkty zawierające witaminę K są raczej obecne w wielu posiłkach, dlatego jej niedobory i konieczność suplementacji zdarzają się rzadko. Są jednak takie przypadki, w których suplementacja witaminy K jest niezbędna. Przede wszystkim w przypadku stwierdzenia niedoborów. Suplementy z witaminą K mogą okazać się niezbędne między innymi u osób borykających się z zaburzeniami wchłaniania (na przykład w przebiegu chorób nowotworowych, celiakii, mukowiscydozy, czy zapalenia trzustki).

Nadmiar witaminy K – objawy i skutki

Witaminę K, jak każdą inną, również można przedawkować i spowoduje to różne dolegliwości. Do najważniejszych konsekwencji i objawów nadmiaru witaminy K należą:

• uczucie gorąca i nadmierna potliwość,
• zaburzenia pracy serca – odczuwalne bóle mięśnia sercowego,
• nieprawidłowe funkcjonowanie wątroby, 
• niedokrwistość,
• żółtaczka u noworodków. 

Wprawdzie ciężko jest przedawkować suplement diety, jednak może się to zdarzyć podczas zażywania kilku różnych z podobnym składem. Pamiętaj więc, że jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości co połączenia wszystkich substancji, które przyjmujesz, skonsultuj to ze swoim lekarzem lub z farmaceutą.