Witaminy w kosmetyce – najważniejsze właściwości i zastosowanie

Jakie witaminy w kosmetykach stosuje się najczęściej?

Witaminy w kosmetykach, z którymi mamy do czynienia najczęściej to:

·   witamina C,

·   witamina A,

·   witamina E,

·   witaminy z grupy B,

·   witamina F,

·   witamina D,

·   witamina K.

Można je podzielić na te, które rozpuszczają się w tłuszczach (A, E, K), a także na te rozpuszczalne w wodzie (C, witaminy z grupy witamin B). Trudno mówić o konkretnym wpływie danej witaminy na skórę, dlatego, że najczęściej wykazują one działanie złożone – wpływają na znacznie więcej procesów, niż mogłoby nam się wydawać. Możemy jednak określić ich główne zadania. Należą do nich między innymi: odżywienie, nawilżenie, przyspieszenie procesów gojenia, działanie antyoksydacyjne, spowolnienie procesów starzenia się skóry. Za co odpowiadają poszczególne witaminy w kosmetykach? W jakich produktach możemy je spotkać? O tym poniżej.

Formy witaminy C w kosmetykach

Witamina C w kosmetykach może występować w postaci:

·   kwasu askorbinowego,

·   tetraizopalmitynianu askorbylu,

·   kwasu etyloaskorbinowego.

Każda z tych form będzie mieć nieco inny wpływ na skórę, chociaż można mówić ogólnie, że witamina C kompleksowo odpowiada za procesy odnowy.

Do najważniejszych zadań witaminy C należą:

·   wspomaganie walki z trądzikiem,

·   poprawy elastyczności skóry,

·   stymulowanie do produkcji kolagenu,

·   walka z przebarwieniami,

·   detoksykacja skóry.

Witaminę C powszechnie stosuje się w preparatach polecanych do skóry trądzikowej. To za sprawą kilku jej właściwości. Po pierwsze witamina C reguluje procesy produkowania sebum. Będzie więc bezpośrednio hamować powstawanie na skórze zaskórników czy zmian o charakterze zapalnym. Dodatkowo pomaga pozbyć się przebarwień, które często są zmorą osób, u których występuje trądzik. Przy trądziku różowatym, gdzie jednym z objawów towarzyszących są rozszerzone naczynka krwionośne, witamina C skutecznie je zredukuje i rozjaśni skórę.

Ponadto witamina C (np. witamina C Loreal) wykazuje działanie anti-aging, a więc spowalnia procesy starzenia się, stymulując skórę do odnowy. Dzięki niej skóra jest wyraźnie bardziej sprężysta. Pod wpływem witaminy C zmniejsza się działanie metaloproteinaz, które bezpośrednio przyczyniają się do rozpadu włókien kolagenowych. Stąd przeciwdziałanie powstawaniu zmarszczek czy utracie elastyczności skóry.

Kwas askorbinowy można z powodzeniem dodawać do wszelkiego rodzaju kremów, olejków, serów – jest bowiem witaminą rozpuszczalną w wodzie. Minusem stosowania kwasu askorbinowego jest jednak krótka przydatność kosmetyków, które mają go w składzie. Pamiętaj więc, aby zwracać uwagę na formę witaminy C w produktach, jakich używasz.

Z kolei dużą przydatnością będzie charakteryzować się tetraizopalmitynian askorbylu. Tę formę witaminy C powszechnie stosuje się w kosmetykach oleistych oraz balsamach do ciała. Tetrazizopalmitynian askorbylu wykazuje dużą odporność na promieniowanie słoneczne.

Znacznie trwalszy niż kwas askorbinowy jest też kwas etyloaskorbinowy. Stosuje się go w tonikach czy kremach rozjaśniających. Wykazuje działanie rozświetlające, niweluje przebarwienia.

Zastosowanie witaminy A w kosmetyce

Jedną z najczęściej stosowanych pochodnych witaminy A w kosmetyce jest retinol. Produkty z retinolem podbiły rynek kosmetyczny i stały się hitem w pielęgnacji skóry. Retinol wykazuje działanie:

·       złuszczające,

·       wygładzające zmarszczki,

·       stymulujące do produkcji kolagenu,

·       wspierające procesy odnowy naskórka,

·       wzmacniające, również jeśli chodzi o włosy i paznokcie.

Retinol może być z powodzeniem stosowany nawet przez osoby o skórze wrażliwej. Ważne jest jednak, by używać go z głową i stopniowo wprowadzać do pielęgnacji. Retinol delikatnie złuszcza naskórek. Jego zadaniem jest odnowa skóry, toteż skutecznie hamuje procesy starzenia i niweluje nawet jego skutki – wygładza drobne zmarszczki, sprawia, że skóra nabiera elastyczności, jest wyraźnie odmłodzona i nie ma tendencji do przesuszania się.

Retinol występuje zarówno w czystej postaci, jak i jako składnik kosmetyków. Przy używaniu zgodnie z zaleceniami, może być stosowany przez osoby z każdym typem skóry i o każdej porze roku.

Zastosowanie witaminy E w kosmetyce

O witaminie E często mówi się, że jest witaminą młodości. Dlaczego? Podstawowe zadania, jakie spełnia to:

·   odżywienie skóry,

·   zapobieganie szkodliwemu działaniu promieni słonecznych,

·   poprawa napięcia skóry,

·   przyspieszanie gojenia zmian zapalnych na skórze,

·   działanie antyoksydacyjne,

·   nawilżenie i natłuszczenie,

·   zabezpieczenie przed utratą wody.

Witamina E może występować w kosmetykach w różnorakiej formie. Często pojawia się jako tokoferol. Jest bezpieczna, a nawet konieczna do stosowania w kosmetykach, które zawierają naturalne tłuszcze – przedłuża bowiem przydatność takich produktów.

Witaminę E powszechnie można spotkać w preparatach przeznaczonych do opalania, a także pielęgnacyjnych po opalaniu. Choć nie wykazuje silnych właściwości ochronnych przed promieniowaniem słonecznym, to jednak nieocenione okazało się wyłapywanie przez nią wolnych rodników, towarzyszących promieniowaniu, a powodujących podrażnienia po opalaniu.

Ta właściwość w dużej mierze odpowiada również za to, że witamina E nazywana jest witaminą młodości. Świetnie chroni przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych, a także niweluje powstałe na skórze plamy starcze. Dodatkowo witamina E zabezpiecza przed utratą wodą. Wpływa zatem na stopień nawilżenia skóry oraz jej elastyczność.

Zastosowanie witaminy F w kosmetyce

W kosmetyce, zamiast określenia witamina F, często stosuje się skróty NNKT lub NKT. Oznaczają one niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe lub niezbędne kwasy tłuszczowe. Mowa tu konkretnie o trzech kwasach tłuszczowych:

·       linolowym,

·       linolenowym,

·       arachidonowym.

Kwasy te odpowiadają za odbudowę płaszcza lipidowego skóry. Codziennie czynniki zewnętrzne, słońce, a również wolne rodniki, osłabiają skórę, powodując, że może być między innymi skłonna do wiotczenia. Zadaniem witaminy F jest taka ochrona naskórka, aby czynniki zewnętrzne nie powodowały na nim niekorzystnych zmian.

Witamina F bardzo dobrze się wchłania. Warto ją stosować, aby zapobiegać przedwczesnemu starzeniu się skóry: utracie elastyczności, powstawaniu zmarszczek. Może być także stosowana wspomagająco w leczeniu trądziku – używa się jej miejscowo, aby łagodzić zmiany zapalne.

Najczęściej witaminę F można spotkać w tłustych produktach kosmetycznych, takich jak tłuste kremy czy bogate balsamy do ciała. Coraz częściej pojawia się też jako składnik odzywek i szamponów przeznaczonych do suchych i osłabionych włosów, zwłaszcza zmęczonych zabiegami z użyciem ciepła.

Zastosowanie witaminy D w kosmetyce

Witamina D najczęściej kojarzona jest z przyswajaniem poprzez kontakt ze słońcem. Suplementowana jest dzieciom ze względu na wzmocnienie kości, przeciwdziałanie krzywicy, a także osobom starszym, zwłaszcza przy osteoporozie. Ale ma ona swoje zastosowanie również w kosmetyce.

Najpowszechniej używana jest w preparatach dla osób z problemami skórnymi, takimi jak: trądzik, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry. Doskonale łagodzi stany zapalne, przeciwdziała świądowi i pielęgnuje skórę, hamując rozwój choroby.

Często też można spotkać ją w produktach przeznaczonych dla osób o skórze wrażliwej:

·       łagodzi zaczerwienienia,

·       wspomaga utrzymanie właściwego natłuszczenia skóry,

·       przyspiesza gojenie się zmian skórnych,

·       odżywia i ujędrnia skórę.

Jest składnikiem kremów, balsamów czy serów.

Zastosowanie witaminy K w kosmetyce

Witamina K, ze względu na to, że reguluje krzepliwość krwi w organizmie, znalazła swoje zastosowanie w kosmetykach dla osób ze skórą naczynkową. Cera z popękanymi i zaczerwienionymi naczynkami może liczyć na ukojenie. Witamina K odpowiada bowiem za jej rozjaśnienie, a także redukcję uszkodzeń. Często pojawia się również w preparatach przeznaczonych dla osób starszych, których skóra jest wiotka, skłonna do trwałych zmian naczynkowych czy powstawania drobnych siniaków. Witamina K przyspiesza ich wchłanianie i wyraźnie rozświetla skórę.

Naturalnie witamina K występuje w szpinaku, kalafiorze czy pokrzywie.

Więcej o witaminie K przeczytasz tu: Witamina K – na co wpływa w organizmie i gdzie występuje?

Witaminy z grupy B w kosmetykach

Wśród witamin z grupy B w kosmetykach najczęściej pojawiają się dwie: witamina B5, czyli kwas pantotenowy, który pojawia się jako D-pantenol oraz witamina B3 – niacynamid.

Pantenol znany jest przede wszystkim ze swoich właściwości odżywiających skórę i odbudowujących ją. Często jest wykorzystywany w preparatach stosowanych po opalaniu, a także przeznaczonych do leczenia oparzeń słonecznych.

Doskonale się wchłania, dzięki czemu w dużej mierze przyspiesza procesy gojenia się naskórka. Skóra jest odpowiednio natłuszczona i odżywiona. Do tego D-pantenol świetnie wygładza i zmiękcza skórę. Wskazany jest do stosowania przez osoby borykające się z suchą cerą.

D-pantenol można spotkać też w preparatach przeznaczonych do odbudowy włosów. Uznawany jest za składnik, mający wpływ na grubość włosów. Doskonale nawilża, chroni przed uszkodzeniami mechanicznymi, np. rozdwajaniem się końcówek czy utracie włosów podczas czesania.

Niacynamid z kolei to witamina do zadań specjalnych, która kompleksowo dba o skórę.

Odpowiada za jej właściwe odżywienie i nawilżenie. Działa antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie. Może być stosowana przez osoby borykające się z problemami skórnymi, takimi jak trądzik. Reguluje procesy wydzielania sebum i przyspiesza gojenie się zmian skórnych. Uznawana jest też za witaminę, która wyraźnie rozświetla skórę.

Witaminy i mikroelementy w kosmetyce

O wpływie witamin na skórę pisaliśmy szeroko, przedstawiając właściwości każdej z nich. Nie sposób jednak pominąć tu też mikroelementów, które mają zbawienny wpływ na cerę. Wśród najczęściej pojawiających się mikroelementów w kosmetyce wymienić należy: selen, krzem, cynk oraz miedź. W czym mogą nas wspomóc?

Selen (Se)

Selen dostarczać możemy do organizmu z pokarmami pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Należą do nich: ryby i owoce morza, sól morska, orzechy, jaja, drób, brokuły, kapusta, szparagi, a nawet cebula i czosnek. Trudno wymienić wszystkich produktów zawierające selen, ale jest on pierwiastkiem niezbędnym dla funkcjonowania naszego organizmu.

W kosmetyce znalazł zastosowanie głównie dzięki swojemu działaniu antyoksydacyjnemu oraz zdolności do wyłapywania wolnych rodników. Co za tym idzie, doskonale sprawdza się w preparatach do stosowania po opalaniu. Przyspiesza gojenie się zmian po oparzeniach słonecznych, a także zmian po zbyt długim opalaniu. Pomarszczony, suchy naskórek znika, jeśli selen jest dobrze suplementowany i aplikowany skórze również zewnętrznie, np. w postaci balsamów do ciała.

Cynk (Zn)

Cynku dostarcza nam spożywanie ryb i owoców morza, zwłaszcza krewetek, ostryg. Znajduje się także w czerwonym mięsie i drobiu. Jego przyswajanie wspomaga dieta bogata w pestki słonecznika, dyni, pełnoziarniste pieczywo oraz nabiał.

Podobnie jak selen cynk ma zdolność do zapobiegania działaniu wolnych rodników. Będzie zatem uczestniczył w procesach odnowy naskórka po zbyt długim kontakcie z promieniowaniem słonecznym. Jako że wspomaga procesy regeneracji, uznawany jest też za pierwiastek mający działanie przeciwstarzeniowe i stymulujące organizm do produkcji kolagenu.

Miedź (Cu)

Naturalnie możemy spotkać ją między innymi w wątróbce, owocach morza, czekoladzie czy roślinach strączkowych. Uznawana jest za pierwiastek, który znajduje zastosowanie we wszelkich kosmetykach do skóry problemowej: trądzikowej, zmagającej się z egzemą czy atopią. Miedź wykazuje działanie przeciwzapalne i łagodzące. Przyspiesza gojenie się ran.

Często pojawia się w produktach kosmetycznych, przeznaczonych do pielęgnacji cery dojrzałej. Doskonale regeneruj skórę oraz zapewnia utrzymanie właściwego poziomu kolagenu.

Krzem (Si)

Krzem pojawia się w produktach zbożowych, warzywach korzennych takich jak: marchew, pietruszka czy burak. Znajdziemy ją również w bananach! Źródłem krzemu jest także skrzyp polny.

Krzem powszechnie stosuje się w kosmetykach do pielęgnacji włosów. Zapobiega bowiem ich wypadaniu. Często pojawia się w preparatach przeciwdziałających łysieniu. Jego podstawowym zadaniem jest wzmocnienie tkanki łącznej, co skutkuje wzmocnieniem nie tylko włosów, ale i paznokci.

Krzem pojawia się też w produktach, których zadaniem jest poprawa elastyczności i odnowy skóry. Znajdziemy go zatem w preparatach anti-aging.

Dobre witaminy na włosy, skórę i paznokcie

Większość witamin działa kompleksowo. Właściwa ich suplementacja odpowiada za wzmocnienie paznokci i włosów, a także dobrą kondycję skóry. Warto w tym względzie zadbać o zbilansowaną dietę i dostarczać organizmowi witamin przede wszystkim z pożywieniem. Dla lepszych efektów można sięgnąć po suplementy.

Za najlepszą w walce z osłabionymi włosami i paznokciami uważana jest biotyna, czyli rozpuszczalna w wodzie witamina z grupy B. Możesz ją przyjmować w postaci tabletek, a także stosować preparaty wzmacniające z biotyną, np. wcierkę do włosów Bingospa.

Dobroczynne działanie, łączące witaminy na włosy, skórę i paznokcie, wykazują także witaminy C, A, F oraz D.

Kosmetyki z witaminami – podsumowanie

Trudno nie docenić dzisiejszej roli witamin w kosmetyce. Retinol, niacynamid, D-pantenol – to powszechnie już używane już określenia na produkty z zawartością witamin. Do najważniejszych właściwości kosmetyków z witaminami można na pewno zaliczyć odżywienie i odmłodzenie skóry, ale także skuteczną walkę z wolnymi rodnikami. Dzięki witaminom skóra jest odporna na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych, a jeśli już im uległa – może się szybko i skutecznie zregenerować.